در باره جنبه ادبی و مدلول عبارت قرآنی «لیس کمثله شیء» دیدگاه های متعددی از سوی مفسران و ادیبان مطرح شده است. توالی الفاظ «ک» و «مثل» در آیه شریفه از جنبه ادبی، توهم حشو و از جنبه معنایی، توهم اثبات مثل برای خدا را به دنبال داشته که صاحب نظران در صدد پاسخ به آن برآمده اند. پژوهش حاضر با روش توصیف گزاره ها به همراه تحلیل، استنطاق و مقایسه دیدگاه ها، آراء مفسران در خصوص آیه فوق را بر اساس ترتیب تاریخی، ذیل عناوین نه گانه استقراء نموده و پس از ذکر دلایل و مستندهای هر رای، اشکال های هر دیدگاه را نیز مطرح نموده است و این دیدگاه را در باره معنای آیه شریفه یاد شده طرح نموده که لفظ «ک» در آیه، نفی تشبیه از بعض صفات الهی و لفظ «مثل» نفی تشبیه از ذات الهی را بر عهده دارد و این دو لفظ هم پوشانی و اشتراک معنایی ندارند تا اولا: در معنای آیه خللی پدید آید و در نتیجه موجب اثبات مثل برای خدا شود و ثانیا: موجب حشو نیستند تا نیازی به زاید گرفتن لفظی در آیه باشد.

اسما و صفات الهی، و مظاهر آن در سه بعد معناشناختی، وجودشناختی، و انسان شناختی، یکی از مهم ترین مباحث عرفان نظری است. در آیات قرآن و روایات نیز از اسما و صفات الهی به عنوان روش تشبیهی ـ تنزیهی شناخت حضرت باری تعالی یاد شده است و پژوهش گران همواره تلاش کرده اند رابطه و نسبت میان ذات و اسما و صفات الهی را تبیین کنند. در این ره گذر آیه «لیس کمثله شیء» از محکمات قرآنی به اسمی از اسمای قدوسی و سلبی اشاره مستقیم دارد. لذا وجوه مختلفی درباره حرف «ک» درنظر گرفته شده است. از این آیه به روشنی دو تعبیر قابل استنباط است، این که حضرت رسول گرامی (ص) مظهر این اسم شریف است و دیگر این که به لحاظ فنی وجود «مثل» نیز بر حقیقت محمدیه و شخص حضرت رسول گرامی (ص) دلالت می کند، زیرا قبل از آن سخن از زوجیت به میان آمده است و کَاَن خداوند می خواهد همان طور که زوجیت را برای همه چیز اثبات می کند از حقیقت محمدیه و شخص حضرت رسول (ص) زوجیت را منتفی بداند.

تستعمل کلمتا (لیس) و (لایکون) فی اللغة العربیة بصور مختلفة، و مازال بعضها غیر معروف عند کثیر من الباحثین. فمن الأمثلة علی ذلک، استعمال (لیس) فعلا تاما متصرفا موجبا، و مثل هذه الظاهرة اللغویة جدیرة بالبحث والدراسة. و قد اهتمت هذه المقالة ببیان هذه الاستعمالات، و تقدیمها للباحثین تقدیما میسرا، و توصلت إلی أن (لیس) تأتی علی خمسة أنواع: فعل تام متصرف موجب، و فعل ناقص، و أداة استثناء، و حرف عطف، و حرف نفی، و أن (لایکون) علی نوعین: فعل متصرف، و أداة استثناء.

موضوع ترجمه قرآن از مسائل بسیار مهم و حیاتی است که دقّت و ظرافت خاصّی را از جانب مترجم می طلبد. توجه به عوامل مؤثّر در ترجمه از قبیل، مفردات، ساختار صرفی و نحوی، نوع جملات و مهم تر از همه توجه به تفاوت ها و ظرافت هایی که در کارکردهای نحوی و بلاغی واژگان و ترکیب آن ها با کلمات دیگر وجود دارد، امری ضروری است، در این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده، نگارنده کوشیده است، ضمن آسیب شناسی ترجمه های موجود، به بررسی دقیق کارکرد نحوی، بلاغی و تفاوت معنایی حروف شبیه به لیسَ با فعل لیسَ از جهت نوع، کیفیت نفی و کاربرد هریک پرداخته شود. نتایج به دست آمده، نشان داد که حروف شبیه به لیسَ، به ویژه دو کلمه " ما " و " إن" نسبت به فعل" لیس" از تاکید و شدّت بیشتری در نفی برخوردارند و جملات «لستُ علیکم بوکیل» و «ما أنا علیکم بوکیل» هر یک متناسب با موضوع قبل و میزان اهمیتی که داشته، انتخاب گردیده است که اوج بلاغت و فصاحت کلام وحی را نشان می دهد.

تعابیر لیس منی / منا / من شیعتنا و نظایر آن، در دسته ای از روایات شیعه پررنگ هستند که معنای کلی «از پیغمبر نبودن یا از امام نبودن» را در خود جای داده اند. این که چه خطوط قرمزی برای مسلمانان ترسیم شده که خروج از آن سبب ازبین رفتن رابطه رهبر ـ پیرو می شود، این روایات را شایسته توجه مضاعف قرار داده است. پژوهش کنونی، برای فهم بهتر این دسته روایات، به تحلیل کیفی آن ها پرداخته و از روش تحلیل مضمون برای رسیدن به شبکه مضامین این روایات بهره برده است. سپس به الگوی مستتر در روایات که بر اساس خطوط قرمز اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی با محوریت معصوم (ع) در روایات بنانهاده شده، دست یافته است. الگوی مستتر در روایات را می توان از بین بردن سرمایه اجتماعی در دو بعد نگرشی و رفتاری که براثر عدم تواصل مؤمنان باهم ایجادشده است ، تبعیت نکردن از امام و از بین رفتن عزت و امنیتِ امت دانست. درمجموع به نظر می رسد روایات لیس منی / منا در احادیث شیعه، بیانگر یک منظومه منسجم از خطوط قرمز در نگرش و رفتار مؤمنان است که با محور قرار دادن معصومان، از مرزهای هویتی مسلمانِ شیعه پاسداری می کند. نویسنده در پایان، به این یافته رسیده است که از بین بردن سرمایه اجتماعی در دو بعد نگرشی و رفتاری که براثر عدم تواصل مؤمنان باهم، تبعیت نکردن از امام و از بین رفتن عزت و امنیت ایجادشده، مضمون کلیدی و کانونی این دسته از روایات است.

روایتی منقول از پیامبر اسلام (ص) با الفاظی متفاوت و موضوعی واحد در برخی منابع حدیثی وجود دارد که بر اساس آن خطر ریا برای روزه منتفی اعلام شده است. خاستگاه این روایت منابعی چند از کتب حدیثی اهل سنت است گرچه در برخی منابع حدیثی شیعه نیز به آن اشاره ای شده است. بررسی سندی این روایت، آن را با چالش اتصال و همچنین عدم وثوق برخی راویان مواجه می بیند به گونه ای که روایت را در زمره روایات ضعیف قرار می دهد، اما مهم تر از نقد سندی، نقد متنی و محتوایی این حدیث است. علاوه بر ضعفی که به سبب عرضه این حدیث بر قرآن متوجه آن است، تشکیل خانواده حدیث تا اندازه زیادی اعتبار حدیث مورد پژوهش را زیر سوال می برد. روایات متعدد و معتبری وجود دارد که خطر ریا را برای تمام عبادات از جمله روزه گوشزد کرده و مومن را از گرفتار شدن در آن برحذر داشته است. پژوهش پیش رو با روشی توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعه کتابخانه ای و به صورت اسنادی به هدف رفع برخی شبهات اعتباری سندی و متنی این روایت را مورد بحث قرار می دهد.

تأمل در هستی به مثابه کرداری زبانی، همواره یکی از کارویژه ­های متعالی ادبیات بوده است. این مسئله در خیّام نمود قابل توجهی داشته، به نحوی که کار خیّام را می ­توان پیش از هر چیز نوعی پروژۀ پروبلماتیک پرسش از هستی قلمداد نمود. در پژوهش حاضر سعی گردید با رویکردی ماتریالیستی و از منظری پساساختارگرا، به ادراکات هستی­ شناختی تازه ­ای از شیء خیامی دست یافت. در اینجا، شناسایی یک سری همگرا از اشیاء از یک سو و طرح ایدۀ تبدیل و انتقال به مثابه مکانیسم زیربنایی در خیّام از سوی دیگر، امکانات تحلیلی نیرومندی برای صورت­بندی ­های هستی­ شناختی تازه ­­ای از شیء خیّامی، در اختیار نهاد. طرح ایدۀ تبدیل و انتقال نشان داد که سری هم گرای اشیاء به طور بی­ وقفه­ ای در اتصال با یکدیگر قرار گرفته و با تولید نسبت­ هایی تازه، روندی از قلمرو گستری فیزیکی را به نمایش می­ گذارد. درنهایت و با تحلیل نظری این روابط توسیعی و گسترش یابندۀ شیء، چهار ایدۀ هستی­ شناختیِ پایان­ ناپذیری هستی، حافظه­ مندی شیء، درون گستری میل (اقتصاد اُدیپی میل) و فتیشیسم، به مثابه دستاورد مواجهه ­ای سمپتوماتیک با خیام ارائه گردید.

هدف از این مطالعه ارایه روش جدیدی برای طراحی محصول می باشد. این روش برگرفته از روش های تجزیه و تحلیل و طراحی شیء گراست که در طراحی نرم افزارها مورد استفاده قرار می گیرد و می تواند به طراحان صنعتی در تحلیل و ساماندهی یافته هایشان برای طراحی کمک نماید. برای استفاده از روش طراحی شیء گرا از زبان های مدل سازی خاصی استفاده می گردد که در این تحقیق یکی از آنها با نام (Unified Modeling Language) UML مورد استفاده قرار گرفته است. به عبارتی در اینجا روشی پیشنهاد گردیده است که با بهره گیری از سیستم های طراحی نرم افزاری اقدام به طراحی محصولات صنعتی می نماید.   UML به عنوان یک زبان مدل سازی در فاز تحلیل و طراحی مورد استفاده قرار می گیرد. UML یک روش رسمی و پذیرفته شده است که می توان از اسلوب آن در مدول سازی در طراحی محصولات صنعتی بهره برد و با کمک آن شیوه نگرش به طراحی محصولات مختلف را بهینه سازی، اختصاری و مدولار نمود. افزایش سرعت طراحی محصولات مختلف و افزایش سرعت ساماندهی اطلاعات، کاهش مشکلات توسعه محصول، ایجاد کانالی ارتباطی بین تحقیقات متناظر با ایجاد مدول هایی شناور و نیز ایجاد یک زبان مشترک بین تمامی گروه های مرتبط با طرح برای ایجاد زمینه انجام کار گروهی از مزیت های بارز این روش می باشد.

چکیده عربی:الفن و الأدب الإسلامیان تعبیرٌ جمیلٌ عن التصور الإسلامی الشامل للکون و الإنسان. و المسرحیةُ الإسلامیةُ کنوعٍ من أنواع الأدب الإسلامی فی إطارها الخاصّ تؤّدی دوراً هامّاً فی عرض مضامین التصور الاسلامی. یعُدّ الأدیبُ العراقی «عمادالدین خلیل» «وُلِدَ سنة 1939» من مُنظّری الأدب الإسلامی و روّاد المسرحیة الإسلامیة. آثارُ خلیل فی مجال التاریخ و الفکرِ و الأدب الإسلامی نابغةٌ عن عقیدته الإسلامیة. آثارهُ الأدبیة تنقسمُ إلی قسمینِ: الآثار النقدیة و الآثار الإبداعیة. مسرحیةُ « شیء عن الموت» من آثاره الإبداعیة الجمیلة التی تتطرق إلی ظاهرة الموت و ردو فعل البشر إزاء هذه الظاهرة. الفکرةُ الإساسیة لهذه المسرحیة عبارةٌ عن الرجاء و الایمان بالله تعالی فی أصعبٍ الحالات «مواجهة الموت». و قد أُخذت الفکرة المذکورة من العقیدة التوحیدیة؛ العقیدة التی تُعدُّ من المفاهیمِ الأساسیة للتصوّر الأسلامی.«عمادالدین خلیل» فی هذه المسرحیة استخدم عناصر فنیة کالحبکةِ و الحوار و الشخصیة و المکان و الزمان لتبیینِ الفکرة و الموضوع. و قد سّبب اختیارُ الأحداث الهامّة فی تسلسلٍ منطقی و رسم الشخصیات فی جانب واحد من ابعادها (البعد النفسی – العقائدی) سرعة حرکة الأحداث نحو الفکرة الأساسیة فی مسرحیة «شیء عن الموت». خصائصُ الحوار الدرامی توحَدُ فی حوارات هذه المسرحیة و لکن فی بعض الأحیان ینحصِرُ الحوار فی الوصف و السرد بحیثُ لا یشاهدُ فیه العمل الدرامی. چکیده فارسی:ادبیات اسلامی، از جمله نمایشنامه اسلامی، تعبیری زیبا و هنرمندانه از نگرش همه جانبه اسلام به هستی و انسان است. «عماد الدین خلیل» اندیشمند و ادیب عراقی (متولد (1939 از نظریه پردازان و پیشگامان ادب و نمایشنامه نویسی اسلامی است. آثار وی در زمینه تاریخ، اندیشه و ادب اسلامی، متاثر از عقیده و نگرش اسلامی اوست. نمایشنامه «شیء عن الموت» از آثار ابداعی اوست که پدیده مرگ و عکس العمل افراد گوناگون را در برابر آن، ترسیم کرده است. «ایمان و امید به نیروی برتر (ذات خداوندی) در سخت ترین شرایط (رویارویی با مرگ)» درونمایه و مضمون این نمایشنامه اسلامی می باشد.عناصر هنری این نمایشنامه به نحو شایسته ای در خدمت درون مایه آن می باشد. عنصر گفت و گو نیز غالب ویژگی های یک گفت و گوی نمایشی را دارد، اگرچه در مواردی از حالت نمایشی خارج شده و حالت نقل و روایت به خود گرفته است.